Żródło: tworzywa.online

W tekście wstępnego porozumienia utrzymano większość wymogów zrównoważonego rozwoju dla wszystkich opakowań wprowadzanych do obrotu oraz główne cele zaproponowane przez Komisję. Zaostrza ono wymogi dotyczące substancji w opakowaniach, wprowadzając ograniczenie wprowadzania do obrotu opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością, zawierających per- i polifluorowane substancje alkilowe (PFAS) powyżej określonych progów. Aby uniknąć nakładania się przepisów z innymi aktami prawnymi, współprawodawcy powierzyli Komisji zadanie oceny potrzeby zmiany tego ograniczenia w ciągu czterech lat od daty jego wejścia w życie.

We wstępnym porozumieniu utrzymano główne cele na lata 2030 i 2040 dotyczące minimalnej zawartości materiałów pochodzących z recyklingu w opakowaniach z tworzyw sztucznych. Ustawodawcy zgodzili się na wyłączenie z tych celów kompostowalnych opakowań z tworzyw sztucznych i opakowań, w których składnik z tworzywa sztucznego stanowi mniej niż 5% całkowitej masy opakowania. Komisja będzie musiała dokonać przeglądu realizacji celów na rok 2030 i ocenić wykonalność celów na rok 2040. Porozumienie wzywa również Komisję do oceny, trzy lata po wejściu w życie rozporządzenia, stanu rozwoju technologicznego opakowań z tworzyw sztucznych na bazie biologicznej oraz, na podstawie tej oceny, do ustanowienia wymogów dotyczących zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do zawartości bioproduktów w opakowaniach z tworzyw sztucznych.

W tekście określono nowe wiążące cele w zakresie ponownego użycia na rok 2030 oraz cele orientacyjne na rok 2040. Cele różnią się w zależności od rodzaju opakowania używanego przez operatorów: napoje alkoholowe i bezalkoholowe (z wyłączeniem wina i win aromatyzowanych, mleka i innych łatwo psujących się napojów), opakowania transportowe i sprzedażowe (z wyłączeniem opakowań używanych do towarów niebezpiecznych lub do wielkogabarytowych produktów, a także opakowań elastycznych mających bezpośredni kontakt z żywnością) oraz opakowania zbiorcze. Opakowania kartonowe są również zasadniczo zwolnione z tych wymogów.

Porozumienie wprowadza ogólne odnawialne pięcioletnie odstępstwo od osiągnięcia celów w zakresie ponownego użycia pod określonymi warunkami, w tym: państwo członkowskie korzystające ze zwolnienia przekracza o 5 punktów procentowych cele w zakresie recyklingu, które mają zostać osiągnięte do 2025 r., i oczekuje się, że przekroczy o 5 punktów procentowych cele w zakresie recyklingu do 2030 r.; państwo członkowskie korzystające ze zwolnienia jest na dobrej drodze do osiągnięcia swoich celów w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów; operatorzy przyjęli korporacyjne plany zapobiegania powstawaniu odpadów i recyklingu, które przyczyniają się do osiągnięcia celów w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów i recyklingu określonych w rozporządzeniu. Nowe przepisy zwalniają również mikroprzedsiębiorstwa z osiągania tych celów i wprowadzają możliwość tworzenia przez podmioty gospodarcze grup składających się z maksymalnie pięciu dystrybutorów końcowych, aby osiągnąć cele w zakresie ponownego użycia napojów.

Współustawodawcy nałożyli na firmy oferujące jedzenie na wynos obowiązek oferowania klientom możliwości skorzystania z własnych pojemników do napełniania zimnymi lub gorącymi napojami lub gotową żywnością bez dodatkowych opłat. Ponadto do 2030 r. firmy oferujące jedzenie na wynos muszą dążyć do oferowania 10% produktów w opakowaniach nadających się do ponownego wykorzystania.

Zgodnie z nowymi przepisami, do 2029 r. państwa członkowskie muszą zapewnić selektywną zbiórkę co najmniej 90% jednorazowych butelek z tworzyw sztucznych i metalowych pojemników na napoje. Aby osiągnąć ten cel, są one zobowiązane do ustanowienia systemów zwrotu kaucji (DRS) dla tych formatów opakowań. Minimalne wymagania dotyczące DRS nie będą miały zastosowania do systemów już istniejących przed wejściem w życie rozporządzenia, jeżeli systemy te osiągną cel 90% do 2029 roku.

Współprawodawcy zgodzili się dodać zwolnienie z wymogu wprowadzenia DRS dla państw członkowskich, jeśli osiągną one wskaźnik selektywnej zbiórki powyżej 80% w 2026 r. i jeśli przedstawią plan wdrożenia ze strategią osiągnięcia nadrzędnego celu 90% selektywnej zbiórki.

Nowe przepisy wprowadzają ograniczenia dotyczące niektórych formatów opakowań, w tym jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych na owoce i warzywa, na żywność i napoje, przyprawy, sosy w sektorze HoReCa, na małe produkty kosmetyczne i toaletowe używane w sektorze zakwaterowania (np. butelki szamponu lub balsamu do ciała) oraz na bardzo lekkie torby plastikowe (np. te oferowane na rynkach hurtowych artykułów spożywczych).

Wstępne porozumienie zostanie teraz przedłożone przedstawicielom państw członkowskich w Radzie (Coreper) oraz parlamentarnej komisji środowiska do zatwierdzenia. Jeśli zostanie zatwierdzone, tekst będzie musiał zostać formalnie przyjęty przez obie instytucje, po weryfikacji przez prawników-lingwistów, zanim zostanie opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE i wejdzie w życie. Rozporządzenie będzie stosowane po upływie 18 miesięcy od daty wejścia w życie.