Układ Przepływowy Formy Wtryskowej
Podstawowym kryterium wyboru rozwiązania układu przepływowego (ale i innych układów funkcjonalnych formy) jest oczekiwana wielkość produkcji (sztuk/miesiąc). To determinuje krotność formy oraz założenia konstrukcyjne pozostałych układów. Bardzo ważna decyzją związaną z konstrukcją formy jest wybór układu przepływowego, którym płynne tworzywo jest transportowane z układu uplastyczniającego wtryskarki do gniazda lub gniazd formujących. Mamy do wybór następujące rozwiązania:
- układ zimnokanałowy – w którym wszystkie kanały przepływowe są wyformowywane razem z wypraskami z poszczególnych gniazd. W tym przypadku układ przepływowy staje się odpadem technologicznym, który podlega ponownemu przetwórstwu i niestety zwiększa masę wtrysku, ale i niezbędną objętość układu uplastyczniającego. Dla niektórych wyprasek może stanowić nawet ponad 50% masy wtryskiwanych detali (w uzasadnionych przypadkach nawet 90%). Zaletą są małe koszty wykonania i bieżącego utrzymania.
- układ gorącokanałowy GK – gdzie tworzywo cały czas znajduje się w postaci płynnej, a wypełniane sa tylko gniazda formujące. Przy zastosowaniu dysz gorącokanałowych zamykanych można uzyskać prawie niewidoczne punktu zasilania gniazda w tworzywo.
- układ mieszany – to taki w którym stosuje się obok systemu GK niewielkie elementy zimnokanałowe. Głównie dla zmniejszenia ceny wykonania takiego systemu.
Poniżej przedstawiono czynniki, które przemawiają za i przeciw stosowaniu systemów GK:
ZA: |
1. Rozwiązanie problemu odpadu (koszty składowania, transportu, mielenia i zawracania, a czasami utylizacji) 2. W wielu przypadkach skrócenie czasu wtrysku i czasu cyklu 3. Możliwość ograniczenia wymaganej objętości wtrysku 4. Zmniejszenie skoku otwarcia formy 5. Możliwość uzyskania estetycznego śladu w obszarze przewężki 6. Możliwość doprowadzenia punktu wtrysku w miejsce optymalne dla warunków wtrysku wypraski 7. Wtrysk kaskadowy, sekwencyjny, wielokomponentowy. Możliwość realizowania form piętrowych 8. Zmniejszenie ciśnienia wtrysku 9. Dłuższe drogi płynięcia |
PRZECIW: |
1. Zwiększenie kosztu narzędzia 2. Skomplikowanie procesu projektowania i wykonania formy. 3. Wymagana odpowiednia kultura techniczna przy wykonaniu formy jak i podczas prowadzenia procesu wtrysku 4. Możliwości powstawania wycieków 5. Niebezpieczeństwo degradacji tworzywa 6. Wydłużenie czasu potrzebnego na zmianę koloru |
Systemy GK mocno zadomowiły się we wtryskowniach produkujących nawet mało odpowiedzialne części z tworzyw sztucznych. I pomimo dość dużych kosztów związanych z zakupem części systemu GK i droższym projektem i wykonaniem formy wielu przetwórców coraz częściej decyduje się na tego typu rozwiązania. Oczywiście należy pamiętać, że nie każda wypraska nadaje się do stosowania systemu GK przy konstrukcji formy wtryskowej i decyzja o jego zastosowaniu musi zawsze być podejmowana świadomie i po analizie wszystkich za i przeciw.